Thật sự mà nói, nước ta chưa có nơi nào có thể gọi là thành phố. Sài Gòn, Hà Nội…chỉ là các thị trấn khổng lồ. Nếu muốn xem một thành phố thật sự, mình có thể đến Mỹ, Canada, châu Âu, Nhật, Hàn, Úc,..Nhưng xin visa đến các nước này rất khó nhằn, hãy đi Singapore. Singapore là quốc gia phát triển DUY NHẤT miễn visa du lịch cho người Việt. Mỗi chúng ta đều nên đến đây để thấy cách quy hoạch đô thị, trật tự đô thị, văn minh đô thị…là như thế nào. Phải tận mắt đi đến, quan sát, thì mới có thể về nước, tự mình điều chỉnh hành vi của mình. Mới thấy nhà ống lô nhô, phân lô bán nền, hẻm nhỏ ngõ nhỏ, xe máy, chen ngang, bóp còi, nói to nơi công cộng, tiểu đường, khạc nhổ, xả rác xuống đất, xuống sông, giành vô thang máy, không xếp hàng ở siêu thị, nơi công cộng, không chịu đi bộ, chụp hình người khác mà không xin phép, vô quán cà phê nhìn người này người kia soi mói, quan tâm đời tư người khác…là lối sống chưa văn minh, cần phải thay đổi.
Dân các nước khác phải phỏng vấn visa hoặc bay rất lâu để được 1 lần đặt chân lên Singapore, mình có cái đặc lợi là công dân Việt Nam, phải tận dụng lợi thế này mà đi sang Singapore ít nhất 1 lần trong đời. Biết tiếng Anh thì tự đi. Hem biết thì vô google chấm com gõ “tour du lịch Singapore”, chỉ chục triệu đồng trọn gói ăn ở vé máy bay. Đi Singapore, coi như mình đã sống thọ 200-300 tuổi, vì Singapore bây giờ chính là Việt Nam của ngày mai. Làm hộ chiếu và đi. Hạ tầng của Mỹ, châu Âu…cũng hem hiện đại bằng Singapore đâu.
Singapore là đô thị kiểu mẫu của thế giới. Dân cư Băng Cốc, Manila, Jakarta, Thượng Hải, Bắc Kinh, Đài Bắc, Seoul,…có khẩu hiệu “hãy nhanh nhẹn như người Singapore”. Năng suất lao động của mỗi cá nhân chính là chìa khóa đưa quốc gia này trở nên thịnh vượng. 100% nhân viên sở quy hoạch đô thị của các thành phố Thái Lan, Malaysia, Trung Quốc…đều phải sang Singapore học tập cả tuần, đi lang thang mọi ngóc ngách, chụp hình, làm báo cáo để trở về quy hoạch cho thành phố của họ.
Hà Nội, Đà Nẵng, Tp HCM, Phú Quốc đều có đường bay trực tiếp. Với chi phí vài ba triệu đồng, việc đến Singapore uống ly cà phê rồi về là thú vui của giới trẻ Đông Nam Á hiện nay.
Phần lớn người Singapore đi lại bằng phương tiện công cộng. Mọi con đường dù to dù nhỏ, lane trong cùng sát vỉa hè là lane của xe buýt. Xe buýt rộng khắp và hưởng mọi đặc quyền ưu tiên là dấu hiệu nhận biết một thành phố. Khi bạn muốn trở thành cư dân đô thị, điều đầu tiên bạn phải nắm chính là bản đồ, thời gian biểu của các tuyến xe buýt, tàu điện. New York, London, Hongkong, Seoul, Tokyo…đều như thế cả.
Công sở ở Singapore mở cửa từ 9-10h sáng đến 9-10 giờ đêm, nên đừng ngạc nhiên nếu bạn bè hẹn mình cà phê lúc 11h30 tối. Lương lao động phổ thông/sinh viên làm thêm được trả theo giờ, ví dụ 5-8 SGD/h nếu bưng phở. Ở Sing, làm gì cũng phải thiệt nhanh, bưng ra xong chạy vô bưng tô khác liền, bưng chậm quá sẽ bị chủ xô té ngã dập mặt vô tô phở. Lúc không có khách, nhân viên phải đi nhìn ngó khắp quán, lau chùi từng mm bàn ghế, kính, toilet, …TUYỆT ĐỐI KHÔNG ĐƯỢC NGỒI mà không làm gì hoặc ôm cái Iphone. Nếu mặt mũi nhăn nhó cau có, không nói không cười thì cũng bị chủ đuổi. Cuối ngày nó kêu mình lại trả tiền rồi nói “you are very good but not suitable in here lah”. Người về hưu ở Singapore cũng đi làm, đừng ngạc nhiên khi thấy toàn người già làm nghề quét dọn. Họ làm cho vui, giúp thành phố họ thêm sạch sẽ.
Nhân viên ở các công sở nếu cả buổi chưa xong cái báo cáo sẽ bị xô té dập mặt vào màn hình máy tính. Sếp giao việc sẽ không bao giờ có câu “làm sớm nha em”. Sớm là bao lâu, nói ngây ngô vậy thì nhân viên nó 1 năm sau nữa nó mới làm. Hỏi thì nó nói “1 năm với em là sớm”, rồi thằng sếp cứng họng vì “kỹ năng giao việc hem có, năng lực làm sếp hem có”. Giao việc cho ai, họ giao luôn deadline (thời gian cuối cùng) để hoàn thành, ví dụ “hãy báo cáo thông tin về các cửa hàng bán Smartphone ở Orchard Road, 3h45 chiều thứ 6 nộp”. Rồi hết, không nói tiếng nào nữa. Nhân viên tự triển khai. Tự hiểu là báo cáo sẽ có đầy đủ các thông tin như tên cửa hàng, chủ cửa hàng, giờ mở cửa đóng cửa, doanh số trung bình, đang bán loại ĐT gì, giá cả, nguồn hàng, khả năng hợp tác với hãng mình…chứ không có chuyện đứng ẹo 1 bên hỏi “thưa sếp báo cáo gồm những cái gì ạ”. Nếu mình hỏi như vậy, sẽ bị quánh giá là “thiếu i-ốt quá sao học đại học hay vậy em”. Sếp đang cầm ly cà phê trên tay, nghe mình hỏi mấy câu “ngu dưới mức bình thường này” sẽ tạt thẳng ly cà phê vào mặt cho chừa cái thói ít động não. Làm thế nào có được thông tin cho báo cáo đó thì tự suy nghĩ, nghĩ không ra thì qua Mỹ làm, nhé. Phải sáng tạo và sáng tạo. Không có chuyện 1 tuần trôi qua mà không có thành tựu gì. Báo cáo cuối tuần mà đứa nào ghi “xin báo cáo là tuần này, em không có gì mới, mọi thứ y chang tuần trước” thì họ cũng cho nghỉ việc. Dở quá.
Nhân viên thực tập hoặc thử việc, mặt mũi phải lanh lợi tươi cười, tay chân phải hoạt bát, vừa đi vừa chạy mới được giữ lại. Ngày xưa, sinh viên quốc tế được cho vay vốn, ở lại làm 3 năm trả nợ. Tuy nhiên, gần đây nhiều bạn vẫn cứ nợ hoài vì tốt nghiệp rồi, phỏng vấn miết mà không ai nhận, do tư duy máy móc rập khuôn hoặc năng lực hem có. Hãy nhìn nhân viên quét dọn ở sân bay Changi, họ vừa đi vừa chạy, vừa liếc nhìn chỗ nào bẩn là lao tới hút bụi hay nhặt rác lên liền, tuyệt đối không tò mò tiểu nông nhìn người khác. Ông lái xe buýt hop-on hop-off thì đeo headphone trên đầu, 2 tay cầm vô lăng , miệng thuyết minh cho khách du lịch cho từng điểm tham quan, không cần hướng dẫn viên du lịch. Cả đất nước vừa đi vừa chạy từ mờ sáng đến tối khuya. Nên dù chỉ có 4-5 triệu dân, chỉ bằng ½ dân số Sài Gòn, nhưng tổng tài sản GDP gấp rưỡi cả nước mình (300 tỷ đô so với 200 tỷ). Do vậy, mình qua Singapore bây giờ mình chơi, thì coi như mình sống thọ tới mấy trăm tuổi. Singapore bây giờ chính là Việt Nam năm 2100+.
Anh bạn Tony hiện là chủ một chuỗi cửa hàng bán cháo ếch ở đây nói, tao sẵn sàng nhận nhân viên bất cứ quốc tịch nào theo thứ tự ưu tiên là (1) nhanh nhẹn (tư duy và cơ thể), (2) sáng tạo, nghĩ ra được cái mới, không bảo thủ tự ái, sẵn sàng bỏ cái cũ, cái xấu để xây dựng cái mới tốt hơn cho bản thân mình (3) chăm chỉ kỷ luật (đến đúng giờ, về trễ giờ), (4) tiếng Anh tốt, (5) vui vẻ, cầu tiến, ham học hỏi. Các tập đoàn đa quốc gia có trụ sở ở Singapore để điều hành công việc ở châu Á đểu cần nhân viên như thế. Mình đủ điều kiện trên thì sang đó mà làm, lương trung bình ở các tập đoàn đa quốc gia này là 10,000+ đô /tháng, tính ra khoảng 150 triệu+/tháng nên mình giàu nhanh, enjoy (tận hưởng) cảm giác "chưa già đã giàu”.
Còn nếu mình là đứa học giỏi, làm biếng bay sang Harvard thì ở Singapore có trường hành chính công vô cùng nổi tiếng mang tên Lý Quang Diệu (search Lee Kuan Yew school of public policy), là 1 trong 3 trường đào tạo lãnh đạo tốt nhất thế giới, chỉ nhận tinh hoa, không đào tạo đại trà. Ai tốt nghiệp trường này ra thì thôi, đã có đơn đặt hàng từ lúc mới bước 1 chân vào cổng trường (trường có 1 giáo sư người Việt Nam khá đệp choai). Trường có nhiều suất về kỹ năng quản lý trong 1-2 tuần đến vài tháng, bao ăn ở. Bạn có thể đăng ký hạc để về làm việc tốt hơn, có nhiều quan hệ quốc tế hơn, vì bạn bè toàn là người giỏi giang xuất chúng cả. Các bạn lâu lâu xin nghỉ 1 vài tháng, tham gia những khóa ngắn hạn như vầy (Search “short course in management, marketing, sales, finance, human resource, real estate, international trade, agriculture, media…” tùy theo lĩnh vực mình làm, muốn đi nước nào thì search nước đó. Hạc hạc, đời mình ráng đi du hạc/thực tập sinh 1 lần, không full time được thì cũng vài ba tháng…)
P.S: Chi tiết xô dập mặt vô tô phở hay tạt ly cà phê là hư cấu cho vui chứ người ta dễ thương lắm, mình chậm là họ đuổi liền à. Đi đi, thay đồ lên đường nào các bạn. Du học, du lịch, du ngoạn, du hành, du gì cũng được, miễn có chữ du (trừ du đãng, du côn và du…thẩm).
Khóc.
